उसको आत्मा
ऊ चुपचाप उठेर हिडि । बढुवाको लागि कत्रो लुछाचुढि चलिरहेको थियो यो कार्यलयमा, कत्ति राजनीति अनि कति जिउजकार, पुकार गरिरहेकाथिए सबैजना आ–आफ्नो तौरतरिकाले, बुताले भ्याएसम्म । केहि महिनादेखि काम सकिएको घन्टौं यहि बसेर थप काम गरि–गरि देखाउनेहरूको पनि लाम लागेको थियो यहाँ । के उसलाई पत्तो छैन यति कुरा कि यै बढुवाको लागि यहाँ मान्छेले मरिमेटेका छन् ? अल्माले जब उसको नाम बढुवामा घोषणा गरिन् । स्वच्छ मन भएकाले...
“खुकुरीको कथा”
हाम्रो पुरातन संस्कृतिमा खुकुरीको स्थान सर्वमान्य र पुज्य छ । नेपालका विभिन्न संस्कृतिमा खुकुरीको भौतिक स्वरुपबारे चाखलाग्दा धारणाहरू पनि पाइन्छन् र खुकुरीलाई एउटा पूज्य बस्तुका रुपमा पनि लिन्छ । खाँडो जगाउने मन्त्रमा समेत खुकुरीको प्रसंग पाइन्छ । यो धारणाहरू हिमवत्खण्डका अरु जातिय संस्कृतिमा पाइने धारणाहरूसँग कुनै न कुनै रुपले मिल्दा जुल्दा पनि छन् । सुनुवार, राई, लिम्वु, गुरुङ, मगरलगायतका जातजातिमात्र हैन ब्राह्मण–क्षेत्रीले समेत खुकुरीको प्रयोग गर्दै आएको इतिहास छ ।...
बगैंचाका फूल रोजौं कि ईन्टरनेटका फूल !
अचेल छिया छिया मान्छेका मुटु फेसबुक र ट्विटरका फूलले जोडिन्छन् ईमेल र गिफ्ट भौचरका फूलको जमाना खामबन्द कागजका फूलले त जोडिन्छन् गुलाबका फूलका स्पर्शले तँग्रिनु त परै जाओस् अचेल मान्छे असली फूलमा रमाउंदैनन् फूल जस्तै बासना दिने अत्तरका सिसीहरु सोसल मिडियाका फूलको रँगमा मस्त मान्छे कम्प्युटरको पर्दामा झिलिमिलि हेर्दै रमाउँछ फूल झैँ सुन्दर जीन्दगीको तिर्सनामा त्यसैले,के लाई रोजौं कुन फूल रोजौं बिजुलीका फूल रोजौं कि, बगैँचाका फूल ।।। बिहानी घाम सँगै फक्रने फूल पूजाका थाली मन्दिर र...
चुवाको फूल र फक्रिएको बैंश
यो चुवाको फूलको बोटपनि मलाई नै जिस्क्याउन आएजस्तो लाग्छ, काउकुति लगाउन आएजस्तो लाग्छ अनि मलाई सपनाको, कल्पनाको दुनियामा नचाउन आएजस्तो लाग्छ । तीन तलामाथि म काममा खटेको छु, झ्यालबाट हरपल पलपल यहि चुवाको फूलले सुटुक्क चियाइरहन्छ, बासना छपक्कै छरिदिन्छ अनि म खुट्टाहरू फतक्क गल्दापनि रोमाञ्चित भैरहेको हुन्छु, दिमाखको बोझ आफैं बिलाइदिन्छ । अरुले टाउको समातेर सबै समस्याहरूको बारेमा गनगन अनि छलफल गरिरहदा, स्याना ठूला कुराहरूमा दिमाख...
अनेसास एनएसडब्लुको सिड्नी-क्यान्बरामा साहित्यिक कार्यक्रम सम्पन्न
अन्तराष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज अस्ट्रेलिया (अनेसास) एनएसडब्लुले एनआरएनएनए एसिटि संगको सहकार्यमा सिड्नीबाट क्यान्बरा सम्मको यात्रा तय गर्दै क्यान्बरामा एक साहित्यिक कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ । कार्यक्रम सम्पन्न पश्चात एक प्रेस बिज्ञप्ति जारि गर्दै अनेसास एनएसडब्लुका माहासचिब महेश्वर शर्माले यस एतिहासिक कार्यक्रमको हिस्सा बनेका सबैमा कृतज्ञता व्यक्त गर्दै प्रत्यक्ष अ-प्रतक्ष्य सहयोग गर्ने सबैलाई धन्यवाद दिएका छन् । शर्माका अनुसार २०१७ मार्च १८ शनिबार बिहान सिड्नीमा रहने साहित्यअनुरागिहरु सँगै सिड्नी स्थित क्याम्सिबाट तय गरिएको...
यस्तै बनाउन
थोत्रा सपनाको संरचना बुनि सजाउदा मैले, भता-भुङ्गपारि गयौ नजाने बिगुल बजाउदा मैले, मार्मिक धुन मानी डिस्को नाच्दै गयौ पर पर त्यसैले आजकाल स्त्री जातको लाग्न छाड्यो भर। आश्वासन नै आश्वासनको माकुरी जाल बुनि करोडौ ति भट्किएका छोडी मेरै हृदय चुनि, खुसि खुसि भन्दै पीडाका कथित आँसु रुलायौ सुसोभन चरित्र लिएर प्रबेस गरि बल्ल चरित्र खुलायौ । यसैले भन्छु सानु, पोल्ने छैन यो मन तिमीलाई दुख परेमा हाँस्ने छन् यि ओठ तिम्रा आँसु झरेमा, मेरो पिडामा...
सरसर्ती संसार:संघर्षको सफलता, प्रेरणाको श्रोत र सकारात्मक सोचहरूको विर्यानी
राेजगारीका लागि भारत गएका बेला पिताजी खेमलालले जीवालाई भन्ने गर्थे, ‘छोराले घर रुँघेर हुँदैन, संसार हेर्नुपर्छ । घरबाट टाढा नजानेको प्रगति हुँदैन, हुर्केका सन्तानले बाबुआमाको काख छाडेनन् भने तिनीहरूले प्रगति गर्न सक्दैनन् ।’ हो यहि वाणीको प्रभावले आज जीवा लामिछाने एक सफल व्यक्ति बने । संसारका पाँचवटै महादेश घुमेका लामिछानेले लेखेको २९ वटा नियात्रा संग्रह ‘सरसर्ती संसार’ मा उनी व्यवसायिक लेखक होईनन, त्यसैले पुस्तकमा के...
आत्मकथा, कथा र सन्तहरूको जीवनी खोजी–खोजी पढ्छु : केदार पोखरेल
तपाईं अहिले कुन पुस्तक पढदै हुनुहुन्छ ? अहिले म एस पी श्रेष्ठले संकलन गरेको ‘सन्त जीवनगाथा’ र रोशन दाहालले लेखेको ‘बुद्ध दर्शन’ पढ्दैछु । तपाईं पुस्तक किन पढनुहुन्छ ? पुस्तक पढ्ने त ज्ञानको लागि नै हो । पुस्तक पढ्ने अभ्यास नभएको मान्छे जीवन र जगतको बारेमा अनभिज्ञ हुन्छ । जीवन र जगतको ज्ञान नहुनु भनेको मान्छेले आफैंलाई नचिन्नु हो । मेरो सकृय जीवन पूरै शिक्षण पेशामा वित्यो । पढाउने पेशामा लागेको मान्छेले विभिन्न किसिमका...
अस्ट्रेलिया निबासी रुमु र सुजातालाई सत्यमोहोन जोशी शताब्दी पदक
त्रिमूर्ति निकेतनले नेपाली साहित्यका शिखर व्यक्तित्व शताब्दी पुरुष डा.सत्यमोहन जोशीको योगदानलाई देश विदेशमा पुराउने र आफु जहाँ रहे पनि नेपाली कला, संस्कृति र साहित्यलाई जिबन्तता दिन अग्रसर २०९ जना व्यक्तिलाई ‘सत्यमोहन जोशी शताब्दी पदक’ ले सम्मान गरेको छ । त्रिमुर्ती निकेतनको बाह्रौँ दिवसको अवसर पारेर काठमाडौँमा आयोजित उक्त कार्यक्रममा उक्त पदकले अस्ट्रेलियामा रहेका दुइ चेलीहरु रुमु न्यौपाने र सुजाता केसी पनि सम्मानित भएका छन् । आयोजकले जनाए अनुसार साहित्य तर्फ सामुहिक रुपमा धेरैलाई एकै...
साताको साहित्य पुरस्कार कबि बोनम प्रतापलाई
‘असल साहित्यकारले पुरस्कार र सम्मान होइन, पुरस्कार र सम्मानले असल साहित्य र साहित्यकारको खोजी गर्नु पर्दछ’ भन्ने उद्घोषका साथ नेपाली साहित्यमा उल्लेखनिय योगदान दिँदै आइरहेको साताको साहित्य डट कमले हरेक बर्ष आफ्नो वेभसाइटमा अगष्ट २०१५ देखि जुलाई २०१६ सम्म प्रकाशित भएका रचनाहरूमध्येबाट पाठकहरूको प्रतिक्रिया र निर्णायकहरूको निर्णयको आधारमा पुरस्कृत रचनाको छनौट गर्दै आइरहेको छ । सोहि अनुसार साताको साहित्य डट कमले १३ नोभेम्बर २०१६ मा आफ्नो...