सम्झनामा वैशाख १२

-- नेपाली टाइम्स अस्ट्रेलिया / प्रकाशित मिति : मङ्लबार, बैशाख १२, २०७४

काठमाडौं– दुई वर्षअघि आजकै दिन अर्थात वैशाख १२ गते नेपालमा शक्तिशाली भूकम्प गएको थियो । आज वैशाख १२ गते भूकम्प गएको दुई वर्ष पुरा भएको छ । भूकम्प गएको दुई वर्ष पुगे पनि अधिकांश भूकम्पपीडितहरु भने अहिले पनि टहरामै बस्न बाध्य छन् । यो अवधिमा देशमा तीन वटा सरकार परिवर्तन भए पनि भूकम्पपीडितहरुको नियतीमा भने परिवर्तन आएको छैन । आज पनि झन्डै ९० प्रतिशत भूकम्पपीडितहरु टहरामै बस्न बाध्य छन् । पछिल्ला तीन वटा सरकारले भूकम्पपछिको पुनर्निर्माणका लागि भन्दै ३४ अर्ब ५२ करोड रुपैयाँ खर्च गरे पनि पीडितहरुले अहिलेसम्म राहत महसुस गर्न पाएका छैनन् ।
राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणका अनुसार चालु आर्थिक वर्षमा मात्र ३० अर्ब ५२ करोड रुपैयाँ तथा अघिल्लो आर्थिक वर्षमा चार अर्ब रुपैयाँ खर्च भैसकेको छ । प्राधिकरणले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकलाई आधार मान्ने हो भने पनि भूकम्पपछिको पुनर्निर्माणमा सरकार असफल देखिएको छ । पुनर्निर्माणमा सुस्तता छाउनुमा प्राधिकरणका अधिकारी तथा सरकारी कर्मचारीबीच समन्वयको अभावलाई मुख्य जिम्मेवार मान्ने गरिएको छ । यतिबेला देश स्थानिय निर्वाचनमा होमिएका कारण पुनर्निर्माणको काम ठप्प झैं भएको छ ।
एक सय ३३ वटा पूर्ण क्षति र ६ सय १७ वटा आंशिक क्षति भएका पुरातात्विक सम्पदामध्ये बौद्धनाथ क्षेत्रबाहेक अन्यको पुनर्निर्माण पूरा भएको छैन । पाटन दरबार क्षेत्रका २८ वटा, वसन्तपुर दरबार क्षेत्रका १२ वटा, भक्तपुर दरबार क्षेत्रका १९ वटा, स्वयम्भू क्षेत्रका चारवटा, पशुपति क्षेत्रका २१ वटा, चाँगुनारायण परिसरका पाँचवटा सम्पदा पुनर्निर्माण भइरहेको प्राधिकरणले जनाएको छ ।