१३ औं साग आयोजनाले बढाएको नेपालको राष्ट्रिय आत्मबल र अन्तराष्ट्रिय स्वाभिमान

-- सुजन न्यौपाने / प्रकाशित मिति : सोमवार, मंसिर ३०, २०७६
पछिल्ला करिब छ हप्ता १३ औं साग आयोजनाका बिभिन्न पाटाहरु युट्युब मै सहि पल-पलका अपडेटहरु हरेक दिन हेर्ने अनि सुन्ने अवसर मिल्यो । सम्बन्धित सामग्रीहरु आधिकारिक भन्दा पनि बग्रेल्ति खोलिएका युट्युब च्यानल सञ्चालकहरू का ब्यक्तिगत धारणामा प्रेरित भए पनि सो अवधिमा जे देखियो सुनियो र पढियो, समग्रमा आयोजना सम्बन्धित सबै पक्षको तारिफ गर्न कुनै कन्जुस्याई गर्नु नपर्ने थियो । त्यहाँका भित्रि बास्तविकताहरु यदि केहि फरक थिए भने पनि ऐतीहसिकअन्तराष्ट्रिय खेल मेला आयोजना हुने भौतिक संरचनाहरु धेरै समय अगाडि नै तायार भइसक्नु पर्ने बास्तविकता हामी सबैले बुझेकै हौं । त्यसो हुँदा हुँदै पनि धेरै छोटो अवधिमा सम्पन्न पुर्वधार निर्माण र तयारीका जुन गति र प्रगति टाढाबाट देखियो त्यो आफैमा अविश्वनिय थियो। हतारमा गुणस्तरहीन काम भएको छैन र निकट भविष्यमा सम्बन्धित कुनै पनि पक्षले त्यसको मुल्य चुकाउनु नपरोस भन्ने शुभकामना सहित यो आलेखमा त्यहि निर्माण पक्षको सकारात्मक पाटोबारे केहि चर्चा गर्ने जमर्को गर्दैछु।
नेपाल सरकारले मनाउनै लागेको नेपाल भ्रमण वर्ष २०२० को पूर्वसन्ध्यामा भर्खरै मात्र नेपालका तीन शहरहरु मा सफलता पूर्वक सम्पन्न दक्षिण एशियाली खेलकुदको भव्य उद्घाटनदेखि, झन्डै दुइ हप्ता सम्म २२०० हाराहारीका बिदेशी र करिब ६०० जति स्वदेशी खेलाडीहरु त्यसरी नै धेरै संख्याका अफिसियलहरु को सफल ब्यबस्थापन साथै भव्य समापन सम्म आइ पुग्दा सिंगो राष्ट्रले गर्व गर्न सक्ने गरि जे जति कार्य र प्रयासहरु देखिए, तिनले भुकम्प पछिको पुनर्निमाणमा जुटिरहेको बिकासन्मुख राष्ट्र हर तरिकाले समृद्धिको दिशामा मार्गप्रसस्त भएको प्रष्ट हुन्छ। खेलकुद क्षेत्रबाट अहिले पेस भएका त्यस्ता प्रमाणहरु जसले समग्र राष्ट्रले नै गर्व गर्न लायक नतिजा प्राप्त भएको त छ नै, यसका साथै अगाडी आइ पर्ने चुनौतिहरु का सामना गर्ने र परम्परागत भन्दा ठूला र राम्रा आयोजनाका लागि आंट र संकल्प गर्ने बलियो आत्मविश्वास पनि मिलेको छ।
इतिहासकै सबैभन्दा धेरै ५१ स्वर्ण सहित कुल २०६ पदक आफ्नो घरमै राख्न सफल हुनु अर्को गर्व गर्न लायक बिषय बनेको छ। अझ खास गरि स्वर्ण पदक आधा भन्दा बढि महिलाहरु को कब्जा हुनु, दुइ वा सो भन्दा बढि स्वर्ण बिजेतामा पनि महिला खेलाडी नै अगाडि हुनु र चार स्वर्ण बिजेता पनि एक्लो महिला नै हुनु हाम्रो जस्तो लैंगिक असमानता भएको देशमा अब महिलाहरु हरेक क्षेत्रमा पुरुष भन्दा कम छैनन भन्ने संदेश पनि मिलेको छ।
६ हप्ता अगाडि जब धेरै जसो खेलहरु आयोजना भएका दशरथ रंगशाला काठमाडौँ र पोखरा रंगशालाका भिडीयो क्लिपहरु युट्युबमा हेरिन्थ्यो तब लाग्थ्यो  कतै दुइ-दुइ पटक सरिसकेको यो खेल आयोजना मिति अन्तिम समयमा पुगेर फेरि सर्ने त होइन ? या फेरि देशले अन्तराष्ट्रिय जगतमा बेइज्जति सहन गर्नु पर्ने त होइन ?  कथम कदाचित अनपेक्षित रुपमा हतार-हतारमा निर्माण सम्पन्न भइहाले पनि खेलकुद आयोजना अवधिभर कुनै प्राविधिक त्रूटि आइपरेर जनधनको क्षति पो हुने हो कि भन्ने अर्को संशय पनि मानसपटल को अर्को कुनामा परि रहन्थ्यो। तर धेरैलाई आश्चर्यचकित बनाउदै अन्तिम पलमै भए पनि पुर्वाधार निर्माण कार्यहरु ले लगभग पुर्णता पाए अनि सन् सन् १९८४ मा पहिलो पटक काठमाडौँमा आयोजना भएर सुरु भएको दक्षिण र एशियालिहरु ले मिनि ओलम्पिक मान्ने गरेको खेलकुद मेलाको तेस्रो पटक सफल र यस पटक अझ भब्य रुपमा सम्पन्न गरेर नेपाल अब  चुनौतिहरु को सामना गर्दै अगाडी बढ्न अभ्यस्त भैरहेको गतिलो उदाहरण पेश गरेको छ।
प्राविधिक सफलता संग संगै १३औं संस्करण सम्म आइपुग्दा नेपालले पदक तालिकामा पनि उल्लेख्य सुधार गर्न सफल हुन पुगेको छ। जसमा इतिहासकै सबै भन्दा धेरै ५१ स्वर्ण सहित कुल २०६ पदक आफ्नो घरमै राख्न सफल हुनु अर्को गर्व गर्न लायक बिषय बनेको छ। अझ खास गरि स्वर्ण पदक आधा भन्दा बढि महिलाहरु को कब्जा हुनु, दुइ वा सो भन्दा बढि स्वर्ण बिजेतामा पनि महिला खेलाडी नै अगाडि हुनु र चार स्वर्ण बिजेता पनि एक्लो महिला नै हुनु हाम्रो जस्तो लैंगिक असमानता भएको देशमा अब महिलाहरु हरेक क्षेत्रमा पुरुष भन्दा कम छैनन भन्ने संदेश पनि मिलेको छ। सरकारले घोषणा गरेको आर्थिक प्रोत्साहन होस् या पुर्वाधारहरु मा भैरहेको लगानि र चासो, अभावपूर्ण अवस्ठामा पनि खेलाडिहरु ले देखाएको मिहेनत र प्राप्त प्रतिफल होस् या समर्थकहरु को अटुट र उत्साहि समर्थन अनि आयोजक समिति, ठेकेदार कम्पनिहरु, प्राविधिकहरु, राष्ट्रसेवक कर्मचारीहरु, स्वयम्सेवी र सुरक्षाकर्मीहरु अनि कामदारहरु को अथक मिहेनत लगायत धेरै सकारात्मक कुराहरु बाट राष्ट्रको शिर उँचो  बनाउने सझा मुद्धाहरु मा दारिलो एकताको साक्षि हुन पाइएको यस आयोजनाले वर्तमानमा त गौरववान्वित बानाएकै छ साथै भविष्यको लागि पनि खेलकुद लगाएत बिभिन्न क्षेत्रको उन्नतिको लागि सम्पूर्ण नेपालीहरु मा गर्विलो आत्मबिश्वास भरेर गएको छ।